از منزل کفر تا به دين يک قدم است
از عالم شک تا به يقين يک نفس است
اين يک نفس عزيز را خوش میدار
کين حاصل عمر ما همين يک نفس است
عمر خيام
يکی از اهداف مهم يوگا كنترل ذهن و بدن است. برای
اين منظور، تمرينات يوگا از دو بخش اصلی تشكيل شده است: آساناها و پراناياما.
آسانا، حالتهای مختلف بدنی و حركات هستند. جزء دوم يوگا پراناياما است. معنی كلمه
پراناياما را میتوان به دو شكل توضيح داد:
اول:
پرانا (Prana) به معنای انرژی و نيروی هستی، و ياما (Yama) به معنای مهار است. بنابراين پراناياما به معنای مهار و
كنترل انرژی حياتی است.
دوم:
می توان
پراناياما را به دو بخش پرانا(Prana) و اياماAyama
تقسيم كرد. در اين حالت اياما به معنی برخاستن
است. بنابراين پراناياما را می توان عملی فرض كرد كه موجب گسترش و بسط پرانا
میشود و در عين حال همچنان مهار و اختيار پرانا را بدست دارد.
خود
كلمه پرانا، مركب از دو كلمه "پرا"و"نا" است. "پرا" به معنای واحد اوليه و "نا"
به معنای انرژی است. پس منظور از پرانا، واحد اوليه و بنيادی انرژی در جهان هستی
است كه در انسان به شكل بسط نيافته و بالقوه وجود دارد. در اين ديدگاه از نظر
كيفی فرقی مابين انسان و جهان هستی وجود ندارد. چون پايه هردو پرانا است و پرانا
حاصل جمع تمام انرژیهايی است كه در انسان و جهان هستی وجود دارد. اين انرژی در
شكل ابتدايیتر، آكاشا، يا فضا است كه پرانا از آن حاصل شده است و هر چيزی كه
درجهان قابل حس و مشاهده است، نمونهای از شكل قابل لمس نيروی حياتی پرانا است.
پرانا با ذهن ارتباط مستقيم دارد، اين پرانا است كه ذهن را تغذيه و حمايت كرده و
افكار را ايجاد میكند. از اين ديد، تمام احساسات، تفكرات، ادراك و دانستهها فقط
به دليل وجود پرانا امكانپذير هستند.
پرانا
نگه دارنده هستی است. پرانا از راه غذايی كه مصرف میكنيم و هوايی كه تنفس
میكنيم وارد بدن میشود. بخش حياتی غذا و نفس پرانا است كه ما بدون آن
نمیتوانيم حتی برای چند دقيقه زنده بمانيم. تنفس دارای نوع خالص تری از پرانا
نسبت به غذا است. برای انسان هيچ دارويی نمیتواند جانشين انرژی حياتی شود كه از
راه غذا و تنفس جذب میشود.البته پرانا، هوايی كه تنفس میكنيم يا غذايی كه می
خوريم نيست بلكه اين دو نقش حامل پرانا را ايفا میكنند. بنابراين همانطوری كه يك
فرد با مصرف غذا، ويتامينها، پروتئينها و كالری را وارد بدن خود میكند، با
تمرينات پراناياما، از پرانای بيشتری بهرهمند میشود.
پراناياما دارای تکنيک
های مختلفی است در اين بخش از سايت می توانيد در مورد پراناياما مطالبی را مطالعه
کنيد.